PRACA ORYGINALNA
Czynniki środowiskowe a nasilenie niepełnosprawności w wybranych schorzeniach kręgosłupa-badanie pilotowe
Więcej
Ukryj
1
Instytut Zdrowia Publicznego, Zakład Zdrowia i Środowiska, Uniwersytet Jagielloński – Collegium Medicum, Wydział Nauk o Zdrowiu, Polska
Autor do korespondencji
Monika Ścibor
Instytut Zdrowia Publicznego/Zakład Zdrowia i Środowiska, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum Wydział Nauk o Zdrowiu, Skawińska 8, 31-066, Kraków, Polska
Med Srod. 2025;28(1):11-17
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Wprowadzenie i cel:
Według najnowszych danych epidemiologicznych ok. 70% populacji doświadcza dolegliwości bólowych
ze strony odcinka lędźwiowo-krzyżowego, a 50% – odcinka szyjnego kręgosłupa, i to przed ukończeniem 40. roku życia. Schorzenia te stanowią poważny problem medyczny, społeczny oraz ekonomiczny. Na rozwój schorzeń kręgosłupa wpływa wiele czynników środowiskowych: brak aktywności fizycznej, warunki pracy niezgodne z zasadami ergonomii pracy, przeciążenia kręgosłupa, podeszły wiek, nadwaga oraz czynniki behawioralne.
Cel pracy:
Ocena stopnia niepełnosprawności spowodowanej dolegliwościami bólowymi kręgosłupa z uwzględnieniem wpływu czynników środowiskowych.
Materiał i metody:
Grupę badawczą stanowiły 142 osoby zmagające się ze schorzeniami kręgosłupa. Do oceny stopnia
ich niepełnosprawności zastosowano anonimowy kwestionariusz ankiety, który opierał się na kwestionariuszach Neck Disability Index (NDI) oraz Oswestry Disability Index (ODI). Uwzględniono też pytania demograficzne: o wiek, płeć, wskaźnik masy ciała (BMI), rodzaj wykonywanej pracy, miejsce zamieszkania oraz aktywność fizyczną.
Wyniki:
Wykazano, że wiek, brak lub niedostateczna (1–2 razy w tygodniu) aktywność fizyczna oraz miejsce zamieszkania są czynnikami istotnie wpływającymi na stopień niepełnosprawności, natomiast nie potwierdzono takiej zależności dla masy ciała, rodzaju wykonywanej pracy i płci. Ocena zależności między poszczególnymi rodzajami schorzeń kręgosłupa a nasileniem niepełnosprawności wykazała, że typ schorzenia znacząco wpływa na jej poziom.
Wnioski:
Rekomenduje się doprecyzowanie programów opieki zdrowotnej i rozwój opieki zdrowotnej w miejscach, gdzie obserwuje się jej deficyt. Zaleca się wsparcie edukacyjne populacji, które może przyczynić się do zmniejszenia skali problemu, jakim są dolegliwości bólowe kręgosłupa spowodowane przede wszystkim brakiem odpowiedniej aktywności fizycznej.
Introduction and objective:
According to recent epidemiological data, approximately 70% of the population experience lumbosacral pain, and 50% cervical spine pain before reaching the age of 40. These conditions represent a serious medical, social and economic problem. Many environmental factors exert an effect on the development of spinal disorders: lack of physical activity, poor work ergonomics, spinal overload, advanced age, overweight and behavioural factors. Objective: The aim of the study was to assess the severity of disability caused by spinal pain, with consideration of the impact of environmental factors.
Material and methods:
The study group consisted of 142 people suffering from spinal disorders. Their level of disability
was assessed using an anonymous questionnaire based on the Neck Disability Index (NDI) and the Oswestry Disability Index (ODI). Additionally, demographic data were collected, such as age, gender, body mass index (BMI), type of occupation performed, place of residence, and the level of physical activity.
Results:
The study demonstrated that age, the lack or insufficient physical activity (once-twice per week), and place
of residence are factors significantly affecting the severity of disability. However, no such relationship was found between body mass index (BMI), type of occupation, or gender. The evaluation of the relationship between different types of spinal disorders and the severity of disability revealed that the type of disorders significantly affects the level of disability
Conclusions:
There is a need to clarify and expand healthcare programmes, particularly in the areas where medical services are observed to be deficient. Educational support for the population is recommended, which may contribute to the reduction of the prevalence of spinal pain resulting especially from lack of adequate physical activity.
REFERENCJE (19)
3.
Marcinkowski J, Konopielko Z. Tajemnicze bóle kręgosłupa odcinka lędźwiowo-krzyżowego. W kręgach wiedzy, wątpliwości i kontrowersji: epidemiologów, lekarzy, fizjoterapeutów i psychologów. Zielona Góra: Uniwersytet Zielonogórski; 2023. p. 304.
4.
Vernon H, Mior S. The neck disability index: A study of reliability and validity. J Manipulative Physiol Ther. 1991;14(7):409–415.
5.
Fairbank JC, Couper J, Davies JB, O'Brien JP. The Oswestry low back pain disability questionnaire. Physiotherapy. 1980; 66(8): 271–273.
6.
Fjeld OR, Grøvle L, Helgeland J, et al. Complications, reoperations, readmissions, and length of hospital stay in 34,639 surgical cases of lumbar disc herniation. Bone Joint J. 2019;101(4):470–477.
https://doi.org/10.1302/0301-6....
9.
Kruszewski A, Krajewska-Kułak E, Śmigielska-Kuzia J. Główne dolegliwości wieku podeszłego ze szczególnym uwzględnieniem schorzeń kręgosłupa. In: Krajewska-Kułak E, Łukaszuk C, Lewko J, Kułak W, editor. Holistyczny wymiar współczesnej medycyny. T. 5: praca zbiorowa. Lublin: Wydawnictwo Naukowe NeuroCentrum; 2019. p. 14–27.
10.
Wettstein M, Eich W, Bieber C, Tesarz J. Pain intensity, disability, and quality of life in patients with chronic low back pain: Does age matter? Pain Med. 2019; 20(3): 464–475.
https://doi.org/10.1093/pm/pny....
11.
Leite HR, Dario AB, Harmer AR, et al. Contributions of birthweight, annualised weight gain and BMI to back pain in adults: A population-based co-twin control study of 2754 Australian twins. Eur Spine J. 2019;28(2):224–233.
12.
Lechowski Ł, Jasion A. Spatial accessibility of primary health care in rural areas in Poland. Int J Environ Res Public Health. 2021;18(17):9282.
https://doi.org/10.3390/ijerph....
13.
Wojciechowski Ł. Wpływ aktywności fizycznej pracy stojącej i siedzącej na stan funkcjonalny kręgosłupa.
https://www.rehabilitacja.pl (access: 10.04.2024).
14.
Leivas EG, Corrêa LA, Nogueira LAC. The relationship between low back pain and the basic lumbar posture at work: a retrospective cross-sectional study. Int Arch Occup Environ Health. 2022;1–9.
15.
Roren A, Daste C, Coleman M, et al. Physical activity and low back pain: A critical narrative review. Ann Phys Rehabil Med. 2023;66(2):101650.
https://doi.org/10.1016/j.reha....
16.
Celej-Szuster J, Turowski K, Zdanowicz T, et al. Wpływ bólu na funkcjonowanie chorych z dyskopatią lędźwiową. In: Turowski K, editor. Medyczne wymiary dobrostanu. Lublin: Wydawnictwo Naukowe NeuroCentrum; 2018. p. 55–66.
18.
Maślińska M, Olesińska M. W gabinecie lekarza specjalisty. Choroby reumatyczne. Ból w chorobach reumatycznych. Warszawa: PZWL Wydawnictwo Lekarskie; 2022. p. 89–95, 101–114.
19.
Wettstein M, Eich W, Bieber C, Tesarz J. Pain intensity, disability, and quality of life in patients with chronic low back pain: Does age matter? Pain Med. 2019; 20(3): 464–476.
https://doi.org/10.1093/pm/pny....