PL EN
PRACA POGLĄDOWA
 
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Wprowadzenie i cel:
Mangan (Mn) jest pierwiastkiem niezbędnym w różnych procesach fizjologicznych, jednakże jego nadmierne gromadzenie się w organizmie człowieka może mieć skutki toksyczne. Mn i jego związki znalazły zastosowanie w wielu gałęziach przemysłu, co znacząco wpływa na narażenie zawodowe oraz środowiskowe na Mn. W ostatnich latach narażenie na Mn zostało uznane za istotny problem zdrowotny ze względu na jego neurotoksyczność, dlatego w niniejszym przeglądzie narracyjnym podjęto temat neurotoksyczności tego pierwiastka, ze szczególnym uwzględnieniem towarzyszących objawów klinicznych i możliwych mechanizmów odpowiedzialnych za toksyczne działanie Mn.

Opis stanu wiedzy:
Mn kumuluje się w mózgu, zwłaszcza w zwojach podstawy mózgu, i może powodować zespół neurologiczny podobny do choroby Parkinsona. Upośledzenie funkcji poznawczych u ludzi, a zwłaszcza u dzieci, jako wynik nadmiernej ekspozycji na Mn w wodzie pitnej zostało stwierdzone w badaniach klinicznych. Nagromadzony w mózgu Mn wpływa na układy neuroprzekaźników. Literatura naukowa poświęcona temu zagadnieniu koncentruje się głównie na wpływie Mn na dopaminę i układ dopaminergiczny. Poza układem dopaminergicznym, Mn oddziałuje na układ GABA-ergiczny, glutaminergiczny czy cholinergiczny w mózgu. Nadmierne stężenie Mn prowadzi do wystąpienia zjawiska stresu oksydacyjnego, dysfunkcji mitochondriów oraz apoptozy.

Podsumowanie:
Nadmierna ekspozycja na Mn ze względu na jego neurotoksyczność stanowi jedno z istotnych zagrożeń środowiskowych dla zdrowia człowieka. Dodatkowe badania powinny w pełni wyjaśnić mechanizmy molekularne biorące udział w neurotoksyczności Mn, jak również pomóc w tworzeniu metod leczenia zaburzeń neurodegeneracyjnych powodowanych przez ten pierwiastek.


Introduction and objective:
Manganese (Mn) is an essential element in various physiological processes; however, its excessive accumulation in the human body can cause toxic effects. Mn and its compounds have found application in many industries, which significantly affects occupational and environmental exposure to Mn. In recent years, exposure to Mn has been recognized as a significant health problem due to its neurotoxicity; therefore, this narrative review addresses the topic of Mn neurotoxicity, with particular emphasis on accompanying clinical symptoms and possible mechanisms responsible for Mn toxicity.

Abbreviated description of the state of knowledge:
Mn accumulates in the brain, especially in the basal ganglia, and can cause a neurological syndrome similar to Parkinson's disease. Cognitive impairment in humans, especially children, as a result of overexposure to Mn in drinking water, has been identified in clinical trials. The accumulated Mn in the brain affects the neurotransmitter systems. Scientific literature on this topic focuses mainly on the effect of Mn on dopamine and the dopaminergic system. In addition to the dopaminergic system, Mn also affects the GABA-ergic, glutamatergic and cholinergic systems in the brain. Excessive concentration of Mn leads to oxidative stress, mitochondrial dysfunction and apoptosis.

Summary:
Excessive exposure to Mn, due to its neurotoxicity, is one of the significant environmental threats to human health. Additional studies should fully elucidate the molecular mechanisms involved in Mn neurotoxicity, as well as help develop treatments for Mn-related neurodegenerative disorders.

 
REFERENCJE (35)
1.
Aschner M, Erikson K. Manganese. Adv Nutr. 2017;8(3):520–521.
 
2.
Erikson KM, Aschner M. Manganese: Its Role in Disease and Health. Met Ions Life Sci. 2019;19:/books/9783110527872/9783110527872-016/9783110527872-016.xml.
 
3.
Chen P, Bornhorst J, Aschner. Manganese metabolism in humans. Front Biosci (Landmark Ed). 2018;23:1655–1679.
 
4.
Balachandran RC, Mukhopadhyay S, McBride D, et al. Brain manganese and the balance between essential roles and neurotoxicity. J Biol Chem. 2020;295(19):6312–6329.
 
5.
Seńczuk W. Toksykologia. Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich PZWL; 1999.
 
6.
Bailey LA, Boomhower SR. Potential implications of new information concerning manganese Ohio community health effects studiem. Regul Toxicol Pharmacol. 2021;127:105069.
 
7.
Sachse B, Kolbaum AE, Ziegenhagen R, et al. Dietary Manganese Exposure in the Adult Population in Germany-What Does it Mean in Relation to Health Risks? Mol Nutr Food Res. 2019;63(16):e1900065.
 
8.
Bjorklund G, Dadar M, Peana M, et al. Interactions between iron and manganese in neurotoxicity. Arch Toxicol. 2020;94(3):725–734.
 
9.
Takeda A. Manganese action in brain function. Brain Res Brain Res Rev. 2003;41(1):79–87.
 
10.
Grabowska K, Kałuzińska K. Oznaczenie stężeń żelaza i manganu w wodzie z wybranych publicznych zdrojów artezyjskich na terenie Krakowa. Analit. 2020;9:2–11.
 
11.
Starek A. Mangan i jego związki nieorganiczne – w przeliczeniu na Mn. Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy. 2012;1(71):27–58.
 
12.
Mehri A. Trace Elements in Human Nutrition (II) – An Update. Int J Prev Med. 2020;11:2.
 
13.
Łukawski K. Wpływ toksycznych stężeń metali (Pb, Cd, Mn) na procesy pamięci u myszy poddanych doświadczalnej hipoksji mózgu. Praca doktorska, Lublin, 2003.
 
14.
Leonhard MJ, Chang ET, Loccisano AE, et al. A systematic literature review of epidemiologic studies of developmental manganese exposure and neurodevelopmental outcomes. Toxicol. 2019;420:46–65.
 
15.
Kulshreshtha D, Ganguly J, Jog M. Manganese and Movement Disorders: A Review. J Mov Disord. 2021;14(2):93–102.
 
16.
O’Neal SL, Zheng W. Manganese Toxicity Upon Overexposure: a Decade in Review. Curr Environ Health Rep. 2015;2(3):315–328.
 
17.
Tusch K, Mills PB, Clayton PT. Manganese and the brain. Int Rev Neurobiol. 2013;110:277–312.
 
18.
Iyare PU. The effects of manganese exposure from drinking water on school-age children: A systematic review. Neurotoxicol. 2019;73:1–7.
 
19.
Bouchard MF, Sauvé S, Barbeau B, et al. Intellectual impairment in school-age children exposed to manganese from drinking water. Environ Health Perspect. 2011;119(1):138–143.
 
20.
Wasserman GA, Liu X, Parvez F, et al. Water manganese exposure and children›s intellectual function in Araihazar, Bangladesh. Environ Health Perspect. 2006;114(1):124–129.
 
21.
Wasserman GA, Liu X, Parvez F, et al. Child Intelligence and Reductions in Water Arsenic and Manganese: A Two-Year Follow-up Study in Bangladesh. Environ Health Perspect. 2016;124(7):1114–1120.
 
22.
Oulhote Y, Mergler D, Barbeau B, et al. Neurobehavioral function in school-age children exposed to manganese in drinking water. Environ Health Perspect. 2014;122(12):1343–1350.
 
23.
Bowler RM, Roels HA, Nakagawa S, et al. Dose-effect relationships between manganese exposure and neurological, neuropsychological and pulmonary function in confined space bridge welders. Occup Environ Med. 2007;64(3):167–177.
 
24.
Chang Y, Jin SU, Kim Y, et al. Decreased brain volumes in manganese-exposed welders. Neurotoxicol. 2013;37:182–189.
 
25.
Lucchini RG, Guazzetti S, Zoni S, et al. Neurofunctional dopaminergic impairment in elderly after lifetime exposure to manganese. Neurotoxicol. 2014;45:309–317.
 
26.
Bowler RM, Beseler CL, Gocheva VV, et al. Environmental exposure to manganese in air: Associations with tremor and motor function. Sci Total Environ. 2016;541:646–654.
 
27.
Laohaudomchok W, Lin X, Herrick RF, et al. Neuropsychological effects of low-level manganese exposure in welders. Neurotoxicol. 2011;32(2):171–179.
 
28.
Ma RE, Ward EJ, Yeh CL, et al. Thalamic GABA levels and occupational manganese neurotoxicity: Association with exposure levels and brain MRI. Neurotoxicol. 2018;64:30–42.
 
29.
Avila DS, Puntel RL, Aschner M. Manganese in Health and Disease. Met Ions Life Sci. 2013;13:199–227.
 
30.
Tarale P, Chakrabarti T, Sivanesan S, et al. Potential Role of Epigenetic Mechanism in Manganese Induced Neurotoxicity. Biomed Res Int. 2016;2016:2548792.
 
31.
Tinkov AA, Paoliello MMB, Mazilina AN, et al. Molecular Targets of Manganese-Induced Neurotoxicity: A Five-Year Update. Int J Mol Sci. 2021;22(9):4646.
 
32.
Sarkar S, Malovic E, Harischandra DS, et al. Manganese exposure induces neuroinflammation by impairing mitochondrial dynamics in astrocytes. Neurotoxicol. 2018;64:204–218.
 
33.
Karki P, Smith K, Johanson Jr J, et al. Role of transcription factor yin yang 1 in manganese-induced reduction of astrocytic glutamate transporters: putative mechanism for manganese-induced neurotoxicity. Neurochem Int. 2015;88:53–59.
 
34.
Tjalkens RB, Popichak KA, Kirkley KA. Inflammatory Activation of Microglia and Astrocytes in Manganese Neurotoxicity. Adv Neurobiol. 2017;18:159–181.
 
35.
Nabi M, Tabassum N. Role of Environmental Toxicants on Neurodegenerative Disorders. Front Toxicol. 2022 May 11;4:837579.
 
eISSN:2084-6312
ISSN:1505-7054
Journals System - logo
Scroll to top