PRACA POGLĄDOWA
Odżywianie się dzieci romskich i jego wpływ na niektóre wskaźniki zdrowia
1
The Pediatric Clinic of J.A.Reiman University Hospital and Policlinic, Prešov, Slovakia, head: MUDr. Ján Koval”, PhD.
2
Faculty of Health, University of Prešov, Prešov, Slovakia, Dean: Prof. PhDr. Anna Eliašová, PhD
Autor do korespondencji
Ján Koval
Klinika pediatrie, Fakultná nemocnica J.A. Reimana Hollého 14, 08001 Prešov, Slovakia Tel. +421 052 701 2558
Klinika pediatrie, Fakultná nemocnica J.A. Reimana Hollého 14, 08001 Prešov, Slovakia Tel. +421 052 701 2558
Med Srod. 2012;15(1):61-74
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Zwyczaje żywieniowe społeczności romskiej wynikają z innej kultury etnicznej, wyższego poziomu biedy, brakującego wykształcenia, bezrobocia oraz braku poziomu wiedzy na temat żywienia. Odżywianie się dzieci romskich kopiuje nieprawidłowości odżywiania się ich rodziców – chodzi przede wszystkim o niedobory spożycia owoców i warzyw, stosunkowo niską podaż mleka i produktów mlecznych, i odwrotnie w posiłku dominuje konsumpcja niewłaściwych rodzajów mięsa, białego pieczywa, słodkich napojów i słodyczy. Niezadowalająca wydaje się też niska liczba codziennych posiłków. Pozytywnym zjawiskiem jest wyższy odsetek dzieci karmionych piersią w porównaniu do dzieci większościowej populacji, również dłuższy okres trwania karmienia. Nieadekwatność wyżywienia, oczywiście razem z kolejnymi czynnikami, odzwierciedla się w poszczególnych parametrach antropometrycznych romskich dzieci, wartościach ciśnienia krwi i lipidów surowicy.
Human health is to a large extent a reflection of the nature of his diet. Eating habits of the Roma community is a result of different ethno-culture, higher degree of poverty, lack of education, unemployment and lack of knowledge about nutrition. Nutrition of the Roma children in many ways replicates the deficiencies and errors at their parents – mainly inadequate intake of fruit and vegetables, relatively low intake of milk and milk products, and in contrast, the diet is dominated by inappropriate consumption of meat, white bread, sugary drinks and sweets. Wrong is also low numberof daily meals. A positive phenomenon is the higher
proportion of breast-fed children in the comparison of the majority population, as well as its longer duration. Inadequacy of the diet, of course, along with other factors, reflects the different anthropometric parameters of Roma children, blood pressure and serum lipids.
REFERENCJE (27)
1.
Bartošovič I., Hegyi L.: Zdrowotne problemy romskiej populacji. In: Lekársky obzor. 2010, č. 4.
2.
Program wsparcia zdrowia zmarginalizowanych wspólnot na Słowacji. 2007. 1 etap – Program wsparcia zdrowia zmarginalizowanej społeczności romskiej na lata 2007– 2008. online [30.12.2011]. Dostępne na: <http://www. rokovania.sk/File. aspx/Index/Mater-Dokum-65835>.
3.
Broniš M. et al: Stan zdrowia kobiet i dzieci żyjących w biednych wspólnotach Republiki Słowackiej. Bratislava, ŠFZÚ Słowacji, 2002. s. 87.
4.
Rimárová K., Ostró A., Koval’ J.: Podstawowe różnice w czynnikach zdrowotnych pomiędzy romską i nieromską populacją – wyniki EU MEHO projektu – WP 10. In: Životné podmienky a zdravie. Zbiór prac naukowych. ÚVZ Słowacji, 2009, s. 252–257, ISBN 978-80-7159-173-3.
5.
Spis ludności, domów i mieszkań w 2001 roku, Urząd Statystyczny Słowacji. Online [30.12.2011]. Dostępne na: .
6.
Koval’ J., Pochová D., Cˇuríková A.: Zdrowie dzieci zagrożone pod wpływem środowiska. In: Globalizácia a kvalita života a zdravia. Zbiór przyczynków V naukowo-fachowej konferencji międzynarodowej. EQUILIBRIA, 2009, s. 146– 153, ISBN 978-80-89284-66-5.
7.
Prognoza rozwoju romskiej ludności na Słowacji do 2025 roku. 2002. INFOSTAT. online [30.12.2011]. dostępne na: <http://www.infostat.sk/vdc/pdf...>.
8.
Rimárová K., Ostró A.: Wpływ czynników etnicznych i społecznych na wskaźniki reprodukcyjne położnic. In: Zˇivotné podmienky a zdravie. Zbiór prac naukowych. ÚVZ Słowacji, 2006, s. 242–247. ISBN 80-7159-160-2.
9.
Koupilová I., Epstein H., Holčík J. et al. Health needs of the Roma population in the Czech and Slovak Republics. In: Social Science & Medicine. ISSN 0277-9536, 2001, vol. 53, no. 9, p. 1191–1204.
10.
Boledovičová M., Padyšáková H.: Oddziaływanie wyżywienia na zdrowie dzieci. In: Boledovičová M. i wsp.: Pediatrické ošetrovatel’stvo. Martin: Osveta, 2006. s. 26– 38. ISBN 80-8063-211-1.
11.
Kudlová E., Mydlilová A.: Doradztwo żywieniowe dzieci do wieku dwóch lat. Praha: Grada, 2005. 148 s. ISBN 80- 247-10`39-0.
12.
Kurnátová E., Sabolová G.: Specyfika posiłków Romów jako konsekwencja wykluczenia społecznego. In: Zdravie, chudoba a sociálne vylúčenie z aspektu pomáhajúcich profesii. Zbiór przyczynków VI naukowo-fachowej konferencji międzynarodowej. Vysoká škola zdravotníctva i sociálnej práce sv. Alžbety, Bratislava, 2010, s. 227–233, ISBN 978- 80-89464-06-7.
13.
Dostal M., Topinka J., Sram R.J.: Comparison of the health of Roma and non-Roma children in the district of Teplice. In: International Journal of Public health. ISSN 1661-8556, vol. 55, no. 5, p. 435–441.
14.
Agostoni C. et al.: Breast-feeding: i Commentary by the ESPGHAN Committee on Nutrition. In: Journal of Pediatric Gastroenterology and Nutrition. 2009, vol. 47, p. 112– 125.
15.
Petrášová D., Sanitríková Z., Koprovičová J. i wsp.: Porównanie lipidowych markerów we większościowej dziecięcej populacji z romską populacją. In: Zˇivotné podmienky a zdravie. Zbiór prac naukowych. ÚVZ Słowacji, 2006, s. 265–268, ISBN 80-7159-160-2.
16.
Popper M., Szeghy P., Šarkozy Š.: Romska populacja i zdrowie: Analiza sytuacji na Słowacji. 1. ed. A.D.I., 2009, ISBN: 978-84-692-5485-1. 97 s. online [30.12.2011]. dostępne na: <http://www.gitanos.org/upload/... ted.pdf>.
17.
Pochová D., Koval’ J.: Romskie dzieci i karmienie, wpływ na ich stan zdrowia. In: Cˇs-Pediatrie, 2007, 5, s. 258–259. ISSN 0069-2328.
18.
Perˇinová N., Banˇasová V: Świadomość zdrowotna kobiet ciężarnych z społecznie zagrożonej romskiej wspólnoty In: Zdravie, chudoba a sociálne vylúčenie z aspektu pomáhajúcich profesii. Zbiór przyczynków VI naukowo-fachowej konferencji międzynarodowej. Vysoká škola zdravotníctva i sociálnej práce sv. Alžbety, Bratislava, 2010, s. 306–312, ISBN 978-80-89464-06-7.
20.
Rimárová K., Kecerová A., Koval’ J. i wsp.: Różnice etniczne i społeczne we wzrastaniu i otyłości dzieci w wieku szkolnym. Prezentacja wyników EU MEHO projektu – WP 10. In: Životné podmienky a zdravie. Zbiór prac naukowych. ÚVZ Słowacji, 2009, s. 258–263, ISBN 978-80-7159-173- 3.
21.
Holéczyová G., Rimárová K., Bernasovská K.: Poglądy i nawyki żywieniowe dzieci populacji większościowej i mniejszościowej. In: Životné podmienky a zdravie. Zbiór prac naukowych. ÚVZ Słowacji, 2007, s. 216–222. ISBN 978-80-7159-166-5.
22.
Richterová S., Drnek F., Richter J: Wybrane wskaźniki stanu wyżywienia romskiej populacji dziecięcej. Online [30.12.2011]. Dostępne na: .
23.
Babinská K., Vitariušová E., Rosinsky J. i wsp.: Reżim wyżywienia uczniów na Słowacji. In: Pediatria pre prax. 2007, 4: 217-220.
24.
Brázdová Z., Fiala J., Hrstková H.: Nawyki żywieniowe romskich dzieci. In: Cˇs-Pediatrie, 1998, 53, s. 419–423. ISSN 0069-2328.
25.
Rimárová K.: Czynniki społeczne i nawyki żywieniowe romskich dzieci w wieku szkolnym. In: Zdravie, chudoba a sociálne vylúčenie z aspektu pomáhajúcich profesii. Zbiór przyczynków VI naukowo-fachowej konferencji międzynarodowej. Vysoká škola zdravotníctva i sociálnej práce sv. Alžbety, Bratislava, 2010, s. 335–342, ISBN 978-80- 89464-06-7.
26.
Rimárová K.: Wzrastanie i rozwój romskich dzieci – przekrojowa publikacja. In: Zˇivotné podmienky a zdravie. Zbiór prac naukowych. ÚVZ Słowacji, 2006, s. 248–256, ISBN 80-7159-160-2.
27.
Koprovičová J., Petrášová D., Kuchtová N., Kuchta M.: Lipoproteid (a) w korelacji z koncentracją apolipoproteínu Bromskich dzieci. In: Životné podmienky a zdravie. Zbiór prac naukowych. ÚVZ Słowacji, 2004, s. 232–236, ISBN 80-7159-146-7.
| eISSN: | 2084-6312 |
| ISSN: | 1505-7054 |
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
