Wprowadzenie i cel:
Bisfenol A (BPA) jest związkiem chemicznym szeroko stosowanym w produkcji tworzyw sztucznych, opakowań spożywczych oraz papieru termicznego. W ostatnich latach coraz więcej badań wskazuje na potencjalne działanie BPA jako dysruptora hormonalnego, co może przyczyniać się do obniżenia jakości nasienia. Celem niniejszego przeglądu jest analiza mechanizmów działania BPA oraz ocena jego wpływu na parametry płodności u mężczyzn.

Opis stanu wiedzy:
Bisfenol A wykazuje zdolność do łączenia się z receptorami estrogenowymi i androgenowymi, co prowadzi do zaburzeń homeostazy hormonalnej. Dodatkowo BPA wpływa na oś podwzgórze–przysadka–jądra, hamując syntezę testosteronu. Wykazano również, że związek ten indukuje stres oksydacyjny oraz uszkodzenia mitochondrialne w plemnikach, co skutkuje obniżeniem ich ruchliwości, żywotności oraz integralności materiału genetycznego. Większość dostępnych danych pochodzi z modeli doświadczalnych na zwierzętach, jednak dostępne wyniki badań epidemiologicznych u ludzi wskazują na korelację pomiędzy stężeniem BPA w moczu a pogorszeniem jakości nasienia. Substytuty BPA, takie jak BPS i BPF, wykazują podobne właściwości względem układu hormonalnego.

Podsumowanie:
Podsumowanie. Bisfenol A (BPA) wywiera niekorzystny wpływ na płodność mężczyzn poprzez zaburzenia hormonalne, indukcję stresu oksydacyjnego oraz uszkodzenia mitochondriów i błon komórkowych plemników. Choć wprowadzono alternatywne związki, takie jak BPS i BPF, dane wskazują, że one również mogą wykazywać podobne działanie toksyczne wobec układu rozrodczego. Z tego względu konieczne jest ograniczenie ekspozycji na BPA i jego analogi oraz równoczesne poszukiwanie ich bezpieczniejszych alternatyw. Niezbędne są dalsze badania, szczególnie na dużych grupach ludzi, po to by pełniej zrozumieć skutki działania BPA na płodność.