PL EN
LIST DO REDAKCJI
Rola i zadania higienistów pracy w medycynie pracy i medycynie środowiskowej oraz ich etyka zawodowa
 
 
Więcej
Ukryj
1
Instytut Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego Dyrektor Instytutu: dr n. med. P.Z. Brewczyński
 
 
Autor do korespondencji
Jan Grzesik   

Instytut Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego 41-200 Sosnowiec, ul. Kościelna 13 tel. (32) 266 08 85 wew. 291 fax. (32) 266-11-34 tel. kom.: 607 166 653
 
 
Med Srod. 2012;15(4):9-16
 
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Przedmiotem rozważań są zmiany, które nastąpiły w działalności służb medycyny pracy w minionym półwieczu, charakterystyka zadań higienistów i przyczyny wzrostu znaczenia ich udziału w tej działalności oraz potrzeby przestrzegania przez nich własnego kodeksu etycznego. Uchwalenie przez ONZ w 1948 roku Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka spowodowało zmianę strategicznego celu służb medycyny pracy. Odtąd głównym zadaniem jest profilaktyka uszczerbków zdrowia powodowanych przez pracę, która powinna pracownikom zapewnić utrzymanie zdrowia przez cały okres aktywności zawodowej. Przedtem celem było przywracanie zdrowia pracownikom poszkodowanym przez pracę. Aby postępowanie i środki prewencyjne były skuteczne, muszą być dobrane odpowiednio do szkodliwości zagrażających zdrowiu pracowników. To wymaga ujawnienia czynników potencjalnie szkodliwych dla zdrowia, pomiaru ich stężeń i natężeń, określenia stopnia narażenia pracowników na te czynniki, oraz wyznaczenia jakości i poziomu ich ryzyka zdrowotnego. Współcześnie, służby medycyny pracy obejmują ponadto swoim nadzorem środowiska komunalne, bo one ulegają degradacji wskutek emisji zanieczyszczeń przemysłowych, co wpływa ujemnie na zdrowie narażonych mieszkańców. Te działania wykraczają w dużej mierze poza zakres kompetencji i zadań lekarzy specjalistów medycyny pracy i dlatego są wykonywane przez higienistów pracy, którzy wymaganą wiedzę i umiejętności nabywają poprzez studia wyższe na kierunkach technicznych i przyrodniczych. Spowodowało to istotny wzrost znaczenia roli higienistów w obecnej działalności służb medycyny pracy i zwróciło uwagę na aspekty etyczne w pracy higienistów. Ocena istoty i zakresu zadań higienistów wskazuje nie tylko na konieczność przestrzegania przez nich zasad etycznych obowiązujących wszystkich członków służb medycyny pracy, lecz także na potrzebę posiadania własnego kodeksu etycznego, uwzględniającego specyfikę działań i zadań podejmowanych w tym zawodzie.

The paper considers changes in occupational medicine in the last fifty years, describes industrial hygienists tasks and the reasons why their activities grew in importance. Also the needs of compliance with their own professional Code of Ethics are discussed. The Universal Declaration of Human Rights, voted and accepted by the United Nations in 1948 changed the strategic target of occupational medicine. Since then the most important task became prevention of health damage caused by work, which should enable the employees to stay healthy throughout the whole period of professional activity. Before that the main target was to restore the health of employees injured by work. To make the used preventive measures to be effective, they must be selected appropriately to professional harmfulness posing threat to employees health. This requires to reveal all factors potentially harmful to health, which occur in the work-environment, to measure their concentrations or intensity, to determine the employees exposure to those factors and to estimate the level of the health risk, caused by this complex exposure. Contemporarily occupational medicine service encompass with its preventive supervision the municipal environments, because they become seriously polluted due to emission of harmful industrial pollutants what brings about a negative impact to health of exposed dwellers. Those activities, being to a large extent outside the scope of competence and tasks of doctors – specialists of occupational medicine, are performed by industrial hygienists, who the required knowledge and skills acquired during university studies on technical and natural faculties. This caused a substantial increase of the role of industrial hygienists in the present activity of occupational medicine service and simultaneously took into consideration the ethical aspects of the work of these professionals. Evaluation of the backbone and the scope of work drew attention not only to the need to follow ethical principles mandatory for everybody working in occupational medicine service but also to the need to have and respect their own ethical code taking into account the specificity of activities and undertaken tasks in this profession.
 
REFERENCJE (11)
1.
American College of Occupational and Environmental Medicine – competencies 2008. J. Occup.&Envir. Medicine 2008; 50:6: 712-724.
 
2.
Etyka. Wielka Encyklopedia Powszechna. PWN, Warszawa 1966; Tom 3, 508-511.
 
3.
Etyka, etyka zawodowa. Encyklopedia Powszechna PWN. Warszawa 1973; 725-726.
 
4.
Kodeks Etyki Lekarskiej – w brzmieniu obiowiązującym od 2 styczna 2004 roku, uchwalonym 20 września 2003 na VII Nadzwyczajnym Zjeździe Lekarzy w Toruniu. Z Wikiźródeł, repozytorium wolnych materiałów źródłowych. http://pl. Wikisource.org/Wiki/Kodeks_Etyki_Lekarskiej.
 
5.
Naczelna Rada Adwokacka, Obwieszczenie Prezydium Rady Adwokackiej z 14 grudnia 2011r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu Zbioru Zasad Etyki Adwokackiej i Godności Zawodu (Kodeks Etyki Adwokackiej) http://www.nra.pl/nra.php?id=2....
 
6.
Dobre obyczaje w nauce. Zbiór zasad i wytycznych. Polska Akademia Nauk, Komitet Etyki w Nauce; Wydanie trzecie zmienione. Warszawa 2001 r.
 
7.
Grzesik J.: Tożsamość Lekarza Medycyny Pracy. Medycyna Pracy, 1997; XI.VIII, 1, 69-74.
 
8.
International Code of Ethics for Occupational Health Professionals. Updated 2001, Adopted by the ICOH Board In March 2002. ICOH:Interantional Commission on Occupational Health; Secretariat General; ISPESL - National Institute for Occyupational Safety and Prevention; Via Fontana Candida, 1; 00040 -Monteporzio Catone (Rome) Italy.
 
9.
Soule R.D.; Ethical Practice of Industrial Hygiene. A Status Report. Modified from a presentation prepared by the Joint Industrial Hygiene Ethics and Education Committee. AIHA – Yuma Pacific Southwest Meeting, January 20, 2005. www.ypswaiha.org/2005/baker.pdf.
 
10.
Zając E.: Wprowadzenie do etyki służby bhp. Atest 2005; 3, 4-6.
 
11.
Kozela R.: Czy behapowcy potrzebują kodeksu etyki? Atest 2004; 2, 4-7.
 
eISSN:2084-6312
ISSN:1505-7054
Journals System - logo
Scroll to top